Эдийн засгийг бүсчлэн хөгжүүлэх, төвлөрлийг сааруулах бодлогын судалгаа

Хүн амын суурьшлын асуудлаар 1996 онд Стамбул хотод болсон НҮБ-ын II бага хурлаас нутаг дэвсгэрийн тогтвортой хөгжлийг хангахад бүс нутгийн хөгжлийг тууштай хэрэгжүүлэхийг тухайн улс орнуудын Засгийн газруудын хүлээх үүрэг гэж тодорхойлсон.

Хүн амын суурьшлын асуудлаар 1996 онд Стамбул хотод болсон НҮБ-ын II бага хурлаас нутаг дэвсгэрийн тогтвортой хөгжлийг хангахад бүс нутгийн хөгжлийг тууштай хэрэгжүүлэхийг тухайн улс орнуудын Засгийн газруудын хүлээх үүрэг гэж тодорхойлсон.

Олон улсын жишгээр авч үзвэл, манай улсын хүн амын амьдрах тохиромжтой орон зай, тааламжит орчинг өөрийн хөгжиж ирсэн онцлог, газар нутгийн нөөц, баялаг, байгаль, цаг уурын өвөрмөц нөхцөлтэй уялдуулан, цаг хугацааны хүчин зүйлийг харгалзан тодорхойлох, энэ үндсэн дээр нийгэм, эдийн засгийн ойр ирээдүйн хөгжил, соёлын түвшинг илэрхийлэх, нийгмийн дэвшилд идэвхитэй нөлөөлөх бодит үр дагавар бүхий нутаг дэвсгэрийг зохион байгуулах, хүн амыг зохистой байдлаар нутагшуулах төслийг боловсруулж, төрийн бодлогын түвшинд авч үзэн хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлага гарсаар байна.

Сүүлийн 10 жилд веб болон сэтгүүлд уламжлалт анагаах ухааны чиглэлээр нийтлэгдсэн 145 эрдэм шинжилгээний бүтээл байгаагаас эмнэлзүйн судалгаа (9%) болон тогтолцооны судалгаа (5%) харьцангуй бага хийгдэж байна. Мөн эксперт томилон эрдэм шинжилгээний бүтээлүүдэд үнэлгээ хийхэд эмнэлзүйн судалгааны товчлол (61.6 оноо), өгүүлэл (78.9 оноо) хамгийн бага оноо авсан нь эмнэлзүйн судалгаа хангалтгүй хийгдэж байгааг харуулж байна. Харин үнэлгээ хийсэн үзүүлэлтээр нь авч үзэхэд эрдэм шинжилгээний бүтээлүүдийн материал аргазүй, үр дүнгийн хэсэг, хэлцэмж, дүгнэлт нь бусад үзүүлэлтээс доогуур түвшинд бичигдэж байна.

Өмнөговь аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаас бага насны хүүхдийн өсөлт хөгжил, эрүүл мэндийг дэмжих зорилгоор "Сүү, тараг" хөтөлбөрийг батлан хэрэгжүүлдэг бөгөөд энэхүү ажлын үнэлгээг хөндлөнгийн байгууллагаар хийлгэсний үр дүн, судалгаа тайлан

The Eduten platform is a digital classroom tool based on 18 years of pedagogical research at the University of Turku, Finland. It is used in over 70% of all schools in Finland, and it received the UNESCO ICT for Education prize in 2020 and the UNICEF "Blue Unicorn" Award in 2022.

Бага боловсролын багш бэлтгэж буй дотоод, гадаадын их, дээд сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт шинжилгээ хийн, санал зөвлөмж боловсруулахад оршино. Судалгааны зорилгын хүрээнд дараах зорилтуудыг шийдвэрлэв. Үүнд: - Багшийн статус, багш бэлтгэх тогтолцоо, хөтөлбөрийн сайжруулалтын асуудал эрх зүйн болон бодлогын баримт бичигт туссан байдлыг тодруулах; - Бага боловсролын багш бэлтгэж буй дотоодын их, дээд сургуулийн сургалтын хөтөлбөрийн дээд боловсролын хөтөлбөрт тавигдах нийтлэг шаардлагын хангалтын байдлыг тодруулах; - Бага боловсролын багш бэлтгэж буй гадаадын улс орны их сургуулийн сургалтын хөтөлбөрийн харьцуулсан шинжилгээ хийх; - Харьцуулсан шинжилгээний үр дүнд үндэслэн бага боловсролын багш бэлтгэх сургалтын хөтөлбөрийг сайжруулах санал, зөвлөмж боловсруулах.

Монгол Улсын үндсэн хууль, холбогдох бусад эрх зүйн баримт бичгүүдэд нийгмийн харилцаанд хүн үл ялгаварлан гадуурхах, сурч боловсрох эрх нь тэгш хангагдах талаар эрх зүйн зохицуулалтыг хийсэн байдаг. Монгол Улсын Үндсэн хуульд хүн бүр “сурч боловсрох эрхтэй” гэж заасан байдаг бол Боловсролын тухай хуульд боловсрол эзэмшүүлэх арга, хэлбэр нь суралцагчийн хөгжлийн онцлогт нийцсэн байх, боловсролын агуулга нь суралцагчийн нас бие сэтгэхүйн онцлогт нийцүүлэх талаар албан ёсоор зүйлчилсэн байдаг. “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг ЕБС-д тэгш хамран сургах журам” /БСШУС-ын сайдын А/292 дугаар тушаал/-ын хүрээнд ерөнхий боловсролын сургуульд суралцаж байгаа хүүхдийн ялгаатай хэрэгцээ, сонирхлыг харгалзан суралцахуйг оновчтой төлөвлөн, сургалтыг зохион байгуулах хэрэгцээ шаардлага байгаа. Мөн хүүхдийн хэрэгцээнд суурилсан хэл яриа, танин мэдэхүй, бие бялдрын хөгжлийг дэмжих арга технологи нэн шаардлагатай байна. Энэхүү хэрэгцээ шаардлагын улмаас бид эхний ээлжинд тусгай хэрэгцээт боловсролын бага ангийн сурагчдын танин мэдэхүй, нийгэмшлийн хөгжлийн онцлогийг тогтох судалгаа хийлээ.

Монгол улс цахим үндэстэн болох зорилгоор цахим шилжилтийг нийгмийн бүх салбарт эрчимжүүлж, боловсролын салбарын хувьд ойрын ирээдүйд цахим боловсролын агуулга, арга зүйг хөгжүүлж, цахим технологид суурилсан бүх шатны боловсролын хүртээмж, чанараа сайжруулахаар зорьж байна. 2022 онд НҮБ-ын дээд хэмжээний уулзалтад цахим боловсролыг хөгжүүлэхэд дэлхийн бусад улсуудад үлгэр болохуйц орон болохын тулд 5 амлалт авсан билээ. Энэхүү амлалт нь хувьсаж буй боловсролын гадаад дотоод нөхцөлтэй уялдуулан боловсролын салбарын хүртээмж, чанарыг хөгжлийн шинэ түвшинд хувирган өөрчлөхтэй холбоотой шинэ зорилтуудыг дэвшүүлж байгаа юм. Энэ хүрээнд Монгол Улсын Засгийн Газар “... өрсөлдөх чадвартай, бүтээлч иргэдийг бий болгож, ...монгол хүний амьдралын чанарыг дээшлүүлэх” Цахим Үндэстэн болох уриалгыг дэвшүүлсэн. Үүний гол цөм нь МХХТ-ийг ашиглах ур чадвартай цахим иргэн юм. Боловсрол, суралцахуйн үйл ажиллагаанаас гадна иргэн бүрд хүртээмжтэй цахим үйлчилгээг хөгжүүлэхийг зорьж сүүлийн 10 гаруй жилд ахиц амжилтад хүрч байгаа ч хүртээмжийн хувьд иргэдийн цахим ур чадварын байдал, тэдний насны байдал болон амьдарч буй газар, боловсролын түвшин зэрэгтэй холбоотой тэгш бус байдал үүсэх байгаа эсэхийг судлах хэрэгцээг бий болгов. Иймээс бүх насны иргэдийн өдөр тутмын амьдралд цахим хэрэглээ ямар байгааг, тэдний өдөр тутмын амьдралд ямар цахим ур чадвар шаардлагатай байгаа болон тэдгээр ур чадвар эзэмшилтийн байдлыг судалж, тэгш хүртээмжтэй цахим үйлчилгээг хөгжүүлэх асуудлыг авч үзэхийг чухалчилж байна.

1921 оны 8-р сарын 25-нд дунд сургуулийн танхимын дүрэм, хэмжээг тогтоосон тогтоол гарч батлагдсанаас хойш 1921-1940 оны хооронд ЕБС-ийн тогтолцоо үүсэх явцад малчдын хүүхдийн сурах нөхцөл бий болгож дотуур байрны асуудлыг шийдэх болсон байна. Сурагчид хичээлийн жилд 9 сар буюу жилийн 224-245 хоногт эцэг эх, асран хамгаалагчдаасаа хол дотуур байрны багш, тогооч, ажилтны асрамжид сурч хөгждөг байна. ЕБС-ийн дотуур байрны орчин, үйлчилгээний нөхцөл байдалд дүн шинжилгээ хийж, менежментийг сайжруулах санал, зөвлөмж боловсруулах зорилготой

Жил бүр УНТЭ-ээс зохион байгуулдаг Эрдэм шинжилгээний хурлын илтгэлүүдийн хураангуй

Аймгийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөө нь нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд газрыг зөв зохистой, үр ашигтай, бүрэн дүүрэн ашиглах, хамгаалах асуудлыг төлөвлөлтөөр дамжуулан хэрэгжүүлж, газар нутгийн оновчтой байршил, хэмжээг тогтоохын зэрэгцээ улс орны нийгэм-эдийн засгийн хөгжлийн хэрэгцээний дагуу газар газраас үндэстэй баялгийн эрэлт хэрэгцээ, нийлүүлэлт мөн түүнчлэн газрын тоо хэмжээ, бүтэц, бүрэлдэхүүн, төлөв байдал, газар ашиглалтын системд гарах өөрчлөлтийг аймаг, сумын түвшинд урьдчилан харсан газрын менежментийн бодлогын бүсчилсэн төлөвлөлтийн зураг төслийн баримт бичиг байна.

Аймгийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөө нь нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд газрыг зөв зохистой, үр ашигтай, бүрэн дүүрэн ашиглах, хамгаалах асуудлыг төлөвлөлтөөр дамжуулан хэрэгжүүлж, газар нутгийн оновчтой байршил, хэмжээг тогтоохын зэрэгцээ улс орны нийгэм-эдийн засгийн хөгжлийн хэрэгцээний дагуу газар газраас үндэстэй баялгийн эрэлт хэрэгцээ, нийлүүлэлт мөн түүнчлэн газрын тоо хэмжээ, бүтэц, бүрэлдэхүүн, төлөв байдал, газар ашиглалтын системд гарах өөрчлөлтийг аймаг, сумын түвшинд урьдчилан харсан газрын менежментийн бодлогын бүсчилсэн төлөвлөлтийн зураг төслийн баримт бичиг байна.

Аймгийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөө нь нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд газрыг зөв зохистой, үр ашигтай, бүрэн дүүрэн ашиглах, хамгаалах асуудлыг төлөвлөлтөөр дамжуулан хэрэгжүүлж, газар нутгийн оновчтой байршил, хэмжээг тогтоохын зэрэгцээ улс орны нийгэм-эдийн засгийн хөгжлийн хэрэгцээний дагуу газар газраас үндэстэй баялгийн эрэлт хэрэгцээ, нийлүүлэлт мөн түүнчлэн газрын тоо хэмжээ, бүтэц, бүрэлдэхүүн, төлөв байдал, газар ашиглалтын системд гарах өөрчлөлтийг аймаг, сумын түвшинд урьдчилан харсан газрын менежментийн бодлогын бүсчилсэн төлөвлөлтийн зураг төслийн баримт бичиг байна.

Аймгийн газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөө нь нутаг дэвсгэрийн хэмжээнд газрыг зөв зохистой, үр ашигтай, бүрэн дүүрэн ашиглах, хамгаалах асуудлыг төлөвлөлтөөр дамжуулан хэрэгжүүлж, газар нутгийн оновчтой байршил, хэмжээг тогтоохын зэрэгцээ улс орны нийгэм-эдийн засгийн хөгжлийн хэрэгцээний дагуу газар газраас үндэстэй баялгийн эрэлт хэрэгцээ, нийлүүлэлт мөн түүнчлэн газрын тоо хэмжээ, бүтэц, бүрэлдэхүүн, төлөв байдал, газар ашиглалтын системд гарах өөрчлөлтийг аймаг, сумын түвшинд урьдчилан харсан газрын менежментийн бодлогын бүсчилсэн төлөвлөлтийн зураг төслийн баримт бичиг байна.