Манай улсын хэмжээнд нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болсон зүрх судасны тогтолцооны өвчнүүдэд хэрэглэгдэж буй болон Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас хөнгөлөлттэй үнээр олгодог зарим эмэнд зах зээлийн дараах эрсдэлд суурилан чанарын тандалтыг хийж эмийн чанарт дүн шинжилгээ хийх зорилготой. Судалгаагаагаар Экватор 5мг+10мг, 5мг+20мг, Лориста(Лозартан) 100мг, Диротон 5мг, 10мг, 20мг, Аторис 10мг, 20мг,40мг, Юперио 50мг, 100мг, 200мг эмүүдэд монгол улсад бүртгэсэн бүртгэлийн баримтанд үнэлгээ хийх, бага болон дунд орлоготой улс орнуудад зах зээлийн дараах эрсдэлд суурилсан чанарын тандалт судалгааг явуулах удирдамжийн I түвшний шинжилгээг хийх гэсэн зоритын хүрээнд хийж гүйцэтгэсэн. Тандалт судалгаанд хамруулсан эмүүд нь ДЭМБ-аас гаргасан List of transitional WLAs жагсаалтад багтаж, тэдгээр улс орны эмийн бүртгэлд бүртгэгдсэн тул "Итгэлцлийн зохистой дадал" (Good Reliance Practice ) үйлдвэрлэгчийн заасан нөхцөлд зөв хадгалж, хэрэглэсэн тохиолдолд чанарын хувьд хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц юм гэж дүгнэсэн.

Эмнэлгийн мэргэжилтнүүд сар бүр гар дээрээ авдаг дундаж цалин 557 731 төгрөг, гэр бүлийн сарын дундаж орлого 995 800 төгрөг байна. Эмнэлгийн ажиллагсадын цалин нь тэдний гэр бүлийн сарын дундаж орлогын 56%-ийг бүрдүүлж байна. Судалгаанд хамрагдсан эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийн 17.5% нь орон сууцны байшинд, 2.3% бие даасан тохилог сууцанд, 3% нь нийтийн байранд, 1.2% нь зориулалтын бус сууцанд, 59% нь хашаа байшинд, 15% нь гэрт, 2% нь бусад төрлийн сууцанд амьдарч байна. Эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийн дунджаар 80,2% нь орон сууц болон бие даасан тохилог сууцанд амьдарч чадахгүй байна.

Судалгааны үр дүнг харахад эмнэлгийн агааржуулалтын систем хариуцан ажилладаг ажилчдын тоо хангалтгүй ба ажил үүргийн хуваарь тодорхой биш байна. Иймд ажил үүргийн хуваарийг тодорхой болж, хариуцсан ажилчдыг чадавхижуулах хэрэгцээ шаардлага их байна.

Судалгаанд хамрагдсан эрүүл мэндийн ажиллагсад нь эмийн гаж нөлөө болон түүний улмаас хүний биед учрах хор хөнөөлийг мэддэг нь сайшаалтай байна. Тэдний 81% нь эмийн хэрэглэх заавар, 19% нь эмийн компаний бэлтгэсэн танилцуулга, гарын авлагаас эмийн гаж нөлөөний талаар мэдээлэл авдаг байна

Судалгаанд хамрагдсан 1589 хэвтэн эмчлүүлэгчийн сэтгэл ханамжийн ерөнхий дундаж түвшин 84.8%, 1543 амбулаторын үйлчлүүлэгчдийн 82.0% нийт хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжийн түвшин “сайн” үнэлгээтэй байна.

Монгол улсын хэмжээнд сүүлийн 6 жилийн динамикаар хүн амын тоо 1.1 дахин (дунджаар 309,206 хүн), хэвтэн эмчлүүлэгчдийн тоо 1.2 дахин (дунджаар 134,483 хүн), орны тоо 0.3 дахин (дунджаар 4315 ор) нэмэгдсэн байна. Орны тоогоор авч үзвэл, сүүлийн 6 жилд дунджаар 21,433 орчимд хэлбэлзэж, жигд өсөлттэй байгааг харуулж орны тоо нэмэгдэхийн хэрээр тусламж, үйлчилгээний хүлээгдэл ачаалал буурсан байна. Өөрөөр хэлбэл, орны тоо ба хэвтэн эмчлүүлэгчдийн тооны хооронд шууд хамааралтай байгаа нь бодлого, зохицуулалт өмнөх онуудтай харьцуулахад сайжирсан төлөвтэй байна.

Хүн амын 67.7% нь хот суурин газарт, 32.4% хөдөө орон нутагт амьдарч, эрүүл мэндийн нийт ажиллах хүчний хөдөө орон нутагт 10000 хүнд дунджаар эмч 24.4, сувилагч 33.1 байхад Улаанбаатар хотод 10000 хүнд эмч 46.0, сувилагч 45.1 байгаа нь хот суурин газарт эмч болон сувилагчийн нягтрал ихтэй байгаа нь эрүүл мэндийн салбарын хүний нөөцийн байршуулалт жигд бус байгааг харуулж байна. 2013-2017 оны 5 жилийн динамикаар авч үзвэл 20-оос доош насныхан хамгийн бага хувийг /0.14%0.21%/ эзэлж, ажиллах хүчний дийлэнх нь 40-49 насныхан байгаа ба жил тутам буурсан, 20-29 насныхан мөн 30-39 насныхан жил тутам нэмэгдсэн хандлага ажиглагдаж байна.

Төв болон төрөлжсөн эмнэлгүүдийн амбулаторийн элэг цөс, нойр булчирхай, нүд, бөөр, зүрх судас, мэдрэлийн кабинетэд хамгийн их хүлээгдэл бүртгэгдэж байгаа ба, анхан болон 2-догч шатлалын эмнэлгүүдийн хүчин чадал сул, тоног төхөөрөмж дутагдалтай байгаагаас шаардлагагүй үзлэг их хийгддэж байгаа нь 3-р шатлалын эмнэлгүүдэд хүлээгдэл үүсгэх голлох хүчин зүйл болж байна.

ангилаагүй архаг хепатитын өвчин, элэгний фиброз ба цирроз, вируст хепатит зэрэг өвчнүүд өндөр байна. Улаанбаатар хотод Монгол Улсын хүн амын бараг тал хувь нь амьдарч байгаа ба хотын хүн амд дээрх өвчнүүд өндөр байна. Бүс нутгаар нь харахад Элэгний фиброз ба цирроз өвчин нь Төвийн болон Зүүн бүсэд, Улаанбаатар хотод өндөр, харин Өөр бүлэгт ангилаагүй архаг хепатит өвчин нь 2016 оны байдлаар 10 000 хүн амд Зүүн бүсэд 63.7, Баруун бүсэд 15.4 нь улсын дунджаас дээгүүр байна

Судалгаанд төрийн өмчийн хоёр, гурав дахь шатлалын нийт 44 эрүүл мэндийн байгууллагад буюу Эрүүл мэндийн яамны харьяа 3 төв эмнэлэг, 8 тусгай мэргэжлийн төв, Нийслэлийн эрүүл мэндийн газрын харьяа дүүргийн 9 эрүүл мэндийн төв, нэгдсэн эмнэлэг, 3 амаржих газар, 4 бүсийн оношилгоо, эмчилгээ төв, 16 аймгийн нэгдсэн эмнэлэг тус тус хамрагдсан.

Эрүүл мэндийн сайдын 2017 оны А/340 дугаар тушаалаар батлагдсан ажлын хэсэг төв эмнэлэг, тусгай мэргэжлийн төвүүдэд 10 хоног ажиллаж, эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн үйл ажиллагаатай танилцаж, үнэлгээ, тооцоо судалгаа хийж дараах дүгнэлтийг гаргаж байна.

Ерөнхий гэрээгээр худалдан авах эмийн сонголтыг эрэлт хэрэгцээ нь төсөвт өндөр ач холбогдолтой, улсын эмнэлгүүд нийтлэгээр хэрэглэдэг (ерөнхий нэршлийн, Монгол улсын зайлшгүй шаардлагатай эмийн жагсаалтад багтсан), оюуны өмчийн патент зэрэг өрсөлдөөнийг хязгаарлах хүчин зүйлсийн нөлөөллийг багасгасан, тасалдсан тохиолдолд тухайн эм өөр савлалтын хэмжээтэй байдаг эсхүл өөр эмээр орлуулах боломжтой зэргийг үндэслэн сонгон авсан. 29 нэрийн эмийн хэрэгцээний нэгтгэлийг харахад ихэнх эмийн хувьд 2016, 2017 оны хэрэглээтэй ойролцоо байна. Харин дараах 3 эмийн хувьд 2018 оны хэрэгцээ нь 2017 оны хэрэглээнээс илэрхий өссөн байна.

Хувийн хэвшлийн эмнэлгүүдэд 2016 оны байдлаар 31 тэрбум 736 сая төгрөгийн санхүүжилтийг Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас олгосон байна. 2. Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас улсын болон хувийн эмнэлгүүдийн хэвтүүлэн эмчлэх тусламж, үйлчилгээг ижил тарифаар санхүүжүүлснээр мэдрэл, дотор, хүүхэд, чих, хамар хоолой, уламжлалтын тасгуудын ачааллаас 15-35 хувь хүртэл ачааллыг хуваалцах боломжтой байна. 3. Хувийн болон улсын эмнэлгүүдийн хэвтүүлэн эмчлэх тусламж үйлчилгээг санхүүжүүлснээр жилд 50.0 тэрбум төгрөг нэмэгдэх тооцоо гарч байна. 4. Хувийн эмнэлгүүдэд урологийн тасгийн батлагдсан орны багтаамжийг 33.2 хувиар нэмэгдүүлж үйлчлүүлэгчдийг хэвтүүлэн эмчилж байна. 5. Өртөг ойролцоо оношийн бүлгээр санхүүжүүлэх арга нь тухайн бүлгийн өвчлөлүүдэд шаардлагатай хувьсах зардлыг тооцон санхүүжилт хийдэг арга. Хувийн болон улсын эмнэлгүүдийн алинд ч үйлчлүүлсэн тухайн өвчнийг нэг удаа хэвтүүлэн эмчлэхэд ижил зардал гардаг онцлогтой төлбөрийн арга юм. Гэтэл улсын болон хувийн эмнэлгүүдэд ялгаатай санхүүжилтээр санхүүжүүлснээр хувь хүний төлбөр өндөр эсвэл чанар муу, хямд эмнэлгийн хэрэгсэл ашиглах зэрэг сул тал гардаг байж болох юм.

Өмнөговь аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаас бага насны хүүхдийн өсөлт хөгжил, эрүүл мэндийг дэмжих зорилгоор "Сүү, тараг" хөтөлбөрийг батлан хэрэгжүүлдэг бөгөөд энэхүү ажлын үнэлгээг хөндлөнгийн байгууллагаар хийлгэсний үр дүн, судалгаа тайлан

Шүүх шинжилгээний байгууллагын 2023 онд хийсэн шинжилгээ, хэргийн газрын үзлэгийн статистик мэдээлэл

Энэхүү судалгааны зорилго нь олон улсын хэмжээний болон тухайлсан улс орны багшийн цогц чадамжуудыг харьцуулан шинжилж, “Багш, бага боловсрол” хөтөлбөрөөр төгсөгчдийн чадамжийн хүрээ боловсруулахад оршино. Энэхүү зорилгод хүрэхийн тулд дараах зорилтуудыг дэвшүүлэв. 1. Багшийн цогц чадамжийн талаарх ойлголт, нэр томьёог тодруулах; 2. Монгол Улсын бодлого, эрх зүйн баримт бичиг болон олон улсын баримт бичгүүдэд багшийн чадамжтай холбоотой асуудлыг судлан шинжлэх; 3. Олон улсын болон дэлхийн хэмжээний багшийн цогц чадамжуудын хүрээнд харьцуулсан шинжилгээ хийх; 4. Монгол Улсын багшийн загвар болон гадаад улс орны багшийн цогц чадамжуудын хүрээнд харьцуулсан шинжилгээ хийх; 5. Харьцуулсан шинжилгээний үр дүнд үндэслэн “Багш, бага боловсрол” хөтөлбөрөөр төгсөгчдийн чадамжийн хүрээ боловсруулах.