Монгол Улсын үйлдвэржилтийн хөгжил байршлын нэгдсэн төлөвлөлтийн судалгаа

“Эдийн засгийг бүсчлэн хөгжүүлэх, төвлөрлийг сааруулах бодлого”-ын хүрээнд хийгдсэн “Аялал жуулчлалын хөгжил, байршлын төлөвлөлтийн судалгаа”

Хог хаягдлын төвлөрсөн цэгийн судалгааг улсын хэмжээнд гаргаж, одоо байгаа хогийн цэгүүд байршлын хувьд эрүүл ахуйн шаардлагад нийцэж байгаа эсэхэд дүн шинжилгээг хийж дүгнэлт гаргаж зөвлөмж боловсруулах.

“2010 оноос хойш батлагдсан аймаг, сумын төвийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөний хэрэгжилтэд дүгнэлт гаргаж цаашид авах арга хэмжээний санал, боловсруулан БХБЯ болон орон нутагт хүргүүлэх” ажлын хүрээнд судалгааг /2020 оны эхний хагас жилийн байдлаар/ хийж үнэлэлт дүгнэлт хийсэн.

Судалгаагаар аймгийн хөдөлмөрийн зах зээлийн дунд хугацааны буюу 2021-2023 оны эрэлт, нийлүүлэлтийн тоо хэмжээ, гарч болох чанарын өөрчлөлтийн талаарх мэдээллийг нэгтгэж, дүгнэлт, зөвлөмж гарган, боловсрол, сургалтын болон хөдөлмөр эрхлэлтийн салбарын бодлого боловсруулагчид, түүнчлэн аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн мэдээллийн хэрэгцээнд нийлүүлж байна.

Аймгийн 13 сумын нутагт нийт 148 газрын 3545 га талбайг бүртгэсэн. Нийт талбайн 31% буюу 1,105.0 га талбайд 15,488.2 мян.м3 овоолго, 15% буюу 542.6 га талбайд 15,546.1 мян.м3 ухаш үүсгэж, 54% буюу 1,897.2 га талбайн газрын гадаргын төрх байдал өөрчлөгдөж эвдрэлд орсон байна.

Боловсролын суурь мэдээллийн тайланг БСШУСЯ, БХ, БМДИ, БМИҮЗ, БҮТ зэрэг мэргэжлийн байгууллагын төлөөлөл, боловсролын салбарын судлаачид, үндэсний экспертүүдээс бүрдсэн ажлын хэсэг гүйцэтгэсэн бөгөөд ЮНЕСКО-ийн Парис дахь төв болон Ази, номхон далайн бүсийн төвийн зөвлөхүүд, Монголын Үндэсний Комисс дэмжин ажилласан юм.

Хөвсгөл аймгийн хөгжлийн бодлогыг боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд засаг захиргааны бүх нэгжийн түвшинд хөдөлмөрийн зах зээлтэй холбоотой мэдээлэл хэрэгцээтэй болсон өнөө үед Хөдөлмөрийн зах зээлийн үзүүлэлтийг аймгийн түвшинд тооцож, эрэлт нийлүүлэлтийг тэнцвэржүүлэх хэрэгцээ шаардлага өдөр тутамд тулгарч байгаа нь энэхүү судалгааг хийж гүйцэтгэх үндэслэл болсон.

Монгол Улсад хэт урт суурь талтай интерферометийн станц (VLBI) буюу алсад орших одны тусламжтай геодезийн өндөр нарийвчлалтай байршил тодорхойлоход ашиглах станц байгуулахад болон судалгаа хийхэд зорилго оршино.

Олон улсын түвшинд газар, үл хөдлөх эд хөрөнгийн нэгдсэн гурав болон дөрвөн хэмжээст кадастрын бүртгэлийн ач холбогдлыг улам бүр ойлгож, энэхүү төрлийн системийг байгуулахаар эрчимтэй ажиллаж, судалж байна. Монгол Улсын хувьд газар, үл хөдлөх эд хөрөнгийн кадастрыг хоёр тусдаа байгууллага эрхэлж байгаа ба нэгтгэж, орчин үеийн техник, технологи бүхий гурав болон дөрвөн хэмжээст кадастрын бүртгэлийн систем байгуулах зайлшгүй шаардлага үүсээд байна.

Газрын нэгдмэл сангийн улсын тайлан нь тайлангийн хугацаанд газрын ангилал болон газар өмчлөл, эзэмшил, ашиглалтын эрх зүйн байдал, тэдгээрт гарсан өөрчлөлтөд дүгнэлт өгөх, газрын талаар авч хэрэгжүүлэх бодлого, арга хэмжээг тодорхойлох, цаашид газрыг өмчлөх, эзэмших, ашиглах, хуваарилах, хамгаалах, нөхөн сэргээх болон газар зохион байгуулалтын бусад арга хэмжээг төлөвлөн хэрэгжүүлэх, газрын нэгдмэл сангийн өгөгдөхүүнд өөрчлөлт оруулах, улс, орон нутгийн статистик мэдээнд ашиглахад суурь материал болдог ач холбогдолтой.

Газрын нэгдмэл сангийн улсын тайлан нь тайлангийн хугацаанд газрын ангилал болон газар өмчлөл, эзэмшил, ашиглалтын эрх зүйн байдал, тэдгээрт гарсан өөрчлөлтөд дүгнэлт өгөх, газрын талаар авч хэрэгжүүлэх бодлого, арга хэмжээг тодорхойлох, цаашид газрыг өмчлөх, эзэмших, ашиглах, хуваарилах, хамгаалах, нөхөн сэргээх болон газар зохион байгуулалтын бусад арга хэмжээг төлөвлөн хэрэгжүүлэх, газрын нэгдмэл сангийн өгөгдөхүүнд өөрчлөлт оруулах, улс, орон нутгийн статистик мэдээнд ашиглахад суурь материал болдог ач холбогдолтой.

Газрын нэгдмэл сангийн улсын тайлан нь тайлангийн хугацаанд газрын ангилал болон газар өмчлөл, эзэмшил, ашиглалтын эрх зүйн байдал, тэдгээрт гарсан өөрчлөлтөд дүгнэлт өгөх, газрын талаар авч хэрэгжүүлэх бодлого, арга хэмжээг тодорхойлох, цаашид газрыг өмчлөх, эзэмших, ашиглах, хуваарилах, хамгаалах, нөхөн сэргээх болон газар зохион байгуулалтын бусад арга хэмжээг төлөвлөн хэрэгжүүлэх, газрын нэгдмэл сангийн өгөгдөхүүнд өөрчлөлт оруулах, улс, орон нутгийн статистик мэдээнд ашиглахад суурь материал болдог ач холбогдолтой.

“Орон зайн өгөгдлийн дэд бүтцийн тухай” хуулийн төсөлд, олон улсын судалгаа шинжилгээ, хөгжлийн чиг хандлагад үндэслэн, Монгол улсад тулгараад буй асуудлуудыг шийдвэрлэхэд чиглэсэн санал, зөвлөмж өгөх бөгөөд зөвлөх үйлчилгээний ажлын даалгаварт тусгагдсан дараах ажлуудыг хийж, энэхүү тайланд тусгасан болно.

Монгол Улсын газар зохион байгуулалтын ерөнхий төлөвлөгөөний баримт бичиг нь газар, байгалийн нөөцтэй холбоотой бүхий л салбарын суурь, бодлогын баримт бичиг байх ёстой бөгөөд салбарууд өөр хоорондоо уялдан зангидагдах гол нөхцөлийг бүрдүүлж байгаа учраас энэхүү төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх нь Засгийн газар, яам, агентлагууд, орон нутгийн хамтын үүрэг мөн.

Төрийн өмчийн газрын эрхийн харилцааг үүсгэх, өмчлөл, эзэмшил, ашиглалтад олгогдоогүй төрийн өмчийн газрын кадастрын зураглалыг газрын нэгдмэл сангийн үндсэн болон дэлгэрэнгүй ангиллаар хийх, газрын улсын бүртгэлд бүртгэх, төрийн өмчийн газрын төлөв байдал, шинж чанарын мэдээллийн сан үүсгэх, төрийн өмчийн газрын ашиглалт, хамгаалалтанд төрийн хяналт тавих нөхцөл боломжийг бүрдүүлэх, зөвшөөрөлгүй газар ашиглалтыг арилгах, нөхөн сэргээлт хийх шаардлагатай газрын хэмжээг заагийг тодорхой болгох зорилготой.